Wat Maarten ons heeft meegegeven


“Iedereen heeft een vrije keuze in wie er wordt benaderd als uitvaartverzorger. Het enigszins verdiepen in afscheid, zorgt er in mijn beleving voor meer ruimte voor het verlies. Een hoop onwetendheid is namelijk al weggenomen, zo weet je wie je moet bellen, wie er komt en wat er staat te gebeuren. De eerste indrukken zijn al geweest, dat geeft wat rust. 
Het overlijden komt vroeg of laat om de hoek kijken, dat kunnen we helaas niet tegenhouden. Voor de een is dat nog ver van z'n bed show, voor de ander is het keiharde realiteit en sommige mensen kijken er juist naar uit, naar het moment dat ze niet meer hoeven.” – Evelien Ligthart


De telefoon gaat, ik krijg Maarten aan de telefoon. Maarten vertelde mij dat hij zijn uitvaart wilde vastleggen, want hij verwachtte geen 80 te worden. Hij had hartproblemen, de behandeling gaf geen garanties en op dat moment was hij nog in twijfel of hij zich überhaupt nog zou laten behandelen. Maarten was 50 en vond het tijd worden om het een ander te regelen. Bijzonder vond ik, dat hij geen afspraak wilde maken, maar het nú allemaal telefonisch wilde regelen. Hij had me gezien tijdens een uitvaart en in de krant. “Ik zie het wel zitten met jou”, zei hij. Hij wist precies wat hij wilde. Na een gesprek van anderhalf uur, drukte ik op ‘verzenden’ en had hij zijn wilsbeschikking met prijsindicatie in zijn mailbox. Hij dankte me, wenste me een fijne dag en hing op; nuchter en rationeel; geregeld op zijn manier.
Deze zomer ging de telefoon, het was Rick, de broer van Maarten. Maarten kreeg een hartstilstand en was die nacht overleden. Hij had een briefje tussen zijn spullen gelegd. “We moesten jou bellen, dus dat hebben we bij deze gedaan” Maarten had zich niet meer laten behandelen.
De toon in de stem Rick klinkt beduusd en afwachtend. Ik kan me dat voorstellen. Maarten overleed onverwacht, had alles geregeld, maar had dit niet met zijn familie gedeeld.

Ik ben in de auto gestapt en naar zijn familie gereden. Ik reed naar het adres van hun moeder. Een moeder heeft haar kind verloren, zo zou het niet moeten zijn. Verslagen zijn ze, maar naar mate ik meer vertel over het contact wat ik met Maarten heb gehad, komt er vertrouwen en herkenning. “O ja, dat is echt iets voor hem om te zeggen”. Door de tranen heeft, werd er een beetje gelachen.

Maarten had tijdens ons gesprek niet echt de behoefte te praten over zijn situatie of familie. Langzaam krijg ik een completer plaatje van zijn geleefde leven, wie daarin een belangrijke rol hebben gespeeld en leer ik Maarten beter kennen.
Ik kon aan de hand van de wilsbeschikking al Maarten zijn wensen en ideeën vertellen, dit stelde gerust. “Hij wil dat zo, dan doen we dat zo.” Het gevoel goed te doen geeft lucht en ruimte. Maarten had bedacht dat hij geen uitvaart wilde. Geen uitvaart in een aula, geen koffie met cake, geen kaart. Alleen een simpele kist en een crematie. Hij had daarover nagedacht, een bewuste voorkeur. Hij had er alleen te makkelijk over gedacht. Geen uitvaart, betekend geen afscheid nemen. Dat was wel heel kort door de bocht voor zijn familie.

Ik had het er in januari al met hem over gehad. De mensen die om je geven, zullen de behoefte hebben om afscheid te nemen van jou, om jou te rouwen. Ik adviseerde hem, hen een klein beetje ruimte te geven om dat te doen, ze moeten verder zonder jou, dat verdient een plekje. “Zolang het maar geen uitvaart is.”, zei hij toen.

Het werd geen uitvaart, maar een afscheid. Ruimte voor zijn familie om te rouwen en dat te delen met een de mensen die Maarten graag om zich heen had. Dit waren niet per se mensen die elkaar opzochten. Iedereen die er was, was er speciaal voor Maarten en gaven elkaar de ruimte afscheid te nemen. Ieder had een eigen kaarsje om te laten branden, deze omringde de kaars van Maarten. Een prachtig symbool. Rick is bij hem gebleven en is meegegaan naar de crematie.

Maarten ging, zoals hij dat wilde, zoals hij was en met wie hij graag was. Zonder uitvaart, in een simpele kist en een crematie. We waren daar voor hem en voor hem alleen, dat was mooi.

“Dank je wel en ik wens je een fijne dag…” – Maarten 

______________________________________________________________________

De familie heeft toestemming gegeven om het verhaal van Maarten te publiceren. In het kader van hun privacy zijn de namen veranderd. (Afscheid nemen gaat niet in één keer. Afscheid nemen van Maarten, van zijn spullen, zijn huis. Het is veel en intens. Maar het gaat goed met de familie van Maarten. Hij wordt gemist, maar ook veel herinnert. Recentelijk hebben we elkaar gezien om de as van Maarten op te halen. Ze zijn zich aan het oriënteren voor een mooie urn, een eigen ontwerp wat past bij Maarten. Ze vinden een nieuw ritme, waarin Maarten een andere plek in heeft en dat kost tijd, maar deze tijd zien ze positief te gemoed.)

Reacties

Populaire posts